Rust in het Ene Punt
Koichi Tohei Sensei’s
Vier Basis Principes
Rust in één punt
Ontspan volledig
Gewicht is Onderkant
Ki breidt zich oneindig uit
Onegaishimasu. Goedenavond, iedereen.
Leerlingen: Goedenavond, Sensei.
Deze volgende vier sessies zullen zich concentreren op de vier basis principes van Koichi Tohei Sensei. Echter, voordat we deze discussie beginnen, zal ik “het Ene Punt in de onderbuik” voorlezen uit Koichi Tohei Sensei’s Shokushu boek:
“Het universum is een onbegrensde bol met een oneindige straal. Dit gecondenseerd wordt het individu, dat verder gecondenseerd het Ene Punt in de onderbuik wordt.
Het Ene Punt is het eigenlijke centrum van het universum. Laten we onze geest tot rust brengen in dit Ene Punt, en we zullen automatisch de oneindige Ki van het universum ervaren.”
Vervolgens wil ik nog een Shokushu voorlezen, namelijk “Reiseishin,” of “Universele Geest:”
Wij, mensen, hebben een geest die direct verbonden is met het universum. Dit is Reiseishin.
Water, wanneer het calm wordt, kan duidelijk de maan weerspiegelen. Wanneer onze geest kalm wordt, laat Reiseishin zich duidelijk en onmiskenbaar zien. Zodra deze geest ontstaat, verdwijnen alle zelfzuchtige driften en verlangens, en straalt de universele geest van liefde en bescherming voor alle dingen.
Laten we onze Reiseishin oppoetsen”
Ik las ook Reiseishin voor, omdat de verwijzing is dat ieder van ons één is met het Universum en dat het Ene Punt het centrum van dat Universum is.
Vanavond beginnen we met “Rust in het Ene Punt.” We kunnen Tohei Sensei’s Vijf Principes van het Ene Punt gebruiken om ons te helpen dit beter te begrijpen.
1) Een houding waarbij men zich niet richt op de onderbuik.
2) Een houding waarbij het gewicht van het bovenlichaam op één punt valt.
3) Een houding waarin je je ademhaling niet opmerkt.
4) Een houding waarin je alle dingen kunt accepteren,
5) Een houding die alle actie initieert.
Let vooral op #5, de samenvatting: “Een houding die alle actie initieert.” Waar hij het hier over heeft is de scheppende kracht zelf. Rusten in het Ene Punt is een fysieke en mentale “houding” die in contact staat met en gebruik maakt van deze scheppende kracht. Alle actie initieert zich via ons geest-lichaam via wat wij noemen het Ene Punt in de onderbuik. Soms zeg ik dat het een poort is tussen de kleine geest en de universele geest, of Reiseishin. Dit heet in een sci-fi film een…
Student: Stargate!
Ja, “stargate.” Een stargate is iets waar je doorheen stapt van de ene wereld naar de andere, maar natuurlijk, ……..
Student: of een wormgat.
Oké, dank u. Ik zie dat we hier veel sci-fi fans hebben. Natuurlijk vertrekken we niet fysiek van deze wereld, zoals we zouden kunnen doen in een wormgat. Het is belangrijk hoe we dit Ene Punt begrijpen. De Vier Basisprincipes zijn een zeer belangrijk aspect van dit onderricht. Wanneer Tohei Sensei ons de Vijf Principes van het Ene Punt geeft, hoopt hij eigenlijk verder te verduidelijken wat zijn ervaring is van wat hij noemt “rusten in het Ene Punt in de onderbuik”.
In ons geval, hebben we besloten om Aikido te beoefenen. En heel specifiek hebben we besloten om Tohei Sensei’s Shinshin Toitsu Aikido te beoefenen, of “Geest Lichaam Zijn Één Aikido.” Dus, wat Tohei Sensei hierover zei, zowel toen hij lesgaf als in de Shokushu en in zijn andere geschriften, biedt ons aanwijzingen. Het is niet dat er iets is dat we moeten uitzoeken. Maar het is heel belangrijk dat het soort beoefening dat we doen leidt tot een verlichting van strijd, of lijden. Want als het dat niet doet, waarom dan de moeite nemen om het te beoefenen?
Wanneer ik met leerlingen ben, is de meest voorkomende vraag die ik krijg over Aikido: “Ik begrijp het Ene Punt niet.” Er is, in Nederland, een zeer ervaren persoon van een andere Aikido school, die op mijn stages komt en bij mij traint. Op verschillende momenten heeft hij tegen mij gezegd dat hij het Ene Punt niet begrijpt. In principe zegt hij dat hij denkt dat hij het begrijpt, totdat hij me elke keer weer ziet. Dan begrijpt hij het niet meer. Zijn probleem is dat hij de betekenis van het Ene Punt wil vastleggen, zodat hij iets heeft waaraan hij zich kan vasthouden. Maar dat is niet mogelijk met iets als het Ene Punt. En omdat hij van een andere Aikido school is, beoefent en onderwijst hij niet het Ene Punt, behalve als hij bij mij op bezoek komt. Het Ene Punt is niet iets wat we hebben door er alleen maar over te horen. Het is iets wat we constant oefenen te ervaren. Het is een manier van leven.
Ik vertel vaak een soortgelijk verhaal aan leerlingen die moeite lijken te hebben een begrip van het Ene Punt in de onderbuik te ontdekken: Ik ging minstens één keer per jaar op bezoek bij Koichi Tohei Sensei in Japan, en elk jaar voordat ik daar aankwam, dacht ik dat ik een nieuw kennis niveau had. Weet je, ik had getraind en getraind om op een punt te komen dat ik een onderwerp volledig begreep, het kon conceptualiseren. Als leraar kon ik het onderwijzen. Dan kwam ik in Tohei Sensei’s aanwezigheid, en het waaide allemaal gewoon weg. Plotseling had ik geen idee meer van wat ik dacht te weten.
Tohei Sensei heeft altijd geleerd dat het basisprincipe is dat niets permanent is, alles verandert. De drie principes van het universum zijn: het dijt altijd uit, het krimpt altijd in, en dit proces is er een van constante verandering. Het is dus duidelijk dat wanneer we ons proberen vast te klampen aan een bepaald vaststaand begrip van iets als het uiteindelijke antwoord, we zeer verward en teleurgesteld zullen zijn.
Misschien leren we echt iets, wanneer we een ervaring hebben die ons iets leert waar we waarde aan hechten. Laten we zeggen dat we een diepe ervaring van stabiliteit of universaliteit hebben. Later kunnen we geneigd zijn die ervaring te herhalen in de hoop dat het een deel van ons wordt. Natuurlijk is de herinnering aan deze ervaring al een deel van ons. Maar het geheugen is geen levend iets. Daarom moeten we de ervaring opnieuw beleven.
We zijn allemaal geboren met het Ene Punt in de onderbuik, deze poort van het eindige naar het oneindige. In de Shokushu die ik net las, Reiseishin, zegt Tohei Sensei, “Wij, mensen, hebben een geest gekregen die direct verbonden is met het universum.” We zijn allemaal als één geboren, verbonden. En niet alleen geest en lichaam zijn één, maar Tohei Sensei zegt hier dat de universele geest en de kleine geest één zijn. We zijn allemaal geboren met deze conditie, en alles wat we doen om te proberen het vast te pinnen of te identificeren, tart de aard ervan: een levend, veranderend centrum van het hele proces.
Dit Ene Punt is een geschenk. Iedereen in de wereld is geboren met deze verbinding. We ervaren het de hele tijd, maar omdat de meeste mensen niet oefenen, wordt het niet herkend. Toen Suzuki Sensei me voor het eerst leerde over het Ene Punt en me hielp het te ervaren door me een beetje te begeleiden, leek het erop dat ik, wat hij “het Ene Punt” noemde, ook kende. Natuurlijk was mijn vermogen om in het Ene Punt te rusten op dat moment erg klein. Ik werd gemakkelijk afgeleid, weg van dat rustende gevoel. Natuurlijk zijn we niet in staat om meteen de hele dag in het Ene Punt te kunnen rusten. We moeten oefenen. We beginnen met Ki Ademhaling, Ki Meditatie, de hele tijd naar de les komen, en dan beginnen we geleidelijk die capaciteit op te bouwen. Het vermogen om te rusten in dit Ene Punt is een soort vrede, een soort vreugde zelfs. Wat er ook gebeurt in ons leven, in onszelf of schijnbaar buiten ons, we leren het met gelijkmoedigheid te ervaren wanneer we rusten in het Ene Punt.
Maar, en dit is een belangrijk punt, het betekent niet dat we proberen een einde te maken aan onze reacties op wat zich voordoet. Als we proberen een einde te maken aan onze reacties op wat zich voordoet, zullen we worstelen. Onmiddellijk wordt onze emotie gezien als iets dat losstaat van ons, een object, en iets dat we moeten beheersen, of zelfs elimineren. Zodra we die scheiding zien, lijden we opnieuw.
Het punt is dus dat we leren om te rusten in het Ene Punt. Wat er ook opkomt, laat het opkomen, laat het door ons heen spelen, laat het zijn ding doen. Het wonderbaarlijke aan het ervaren van het Ene Punt is dat hoe meer we daartoe in staat zijn, hoe meer er dingen opkomen en ook weer kunnen worden losgelaten. Het betekent niet dat we niet meer boos worden. We kunnen boos worden, maar dan kunnen we het meteen weer loslaten. We ontdekken dat het niet de emotie is die een probleem vormt, maar het valse verhaal dat de emotie omringt. Het verhaal waar we ons jarenlang, soms een leven lang, aan kunnen vastklampen.
Er is nog iets dat ik hierover wil zeggen en dat is dat wij ons vaak verbeelden dat de universele toestand die Reiseishin wordt genoemd, ver van ons verwijderd is omdat het niet met onze zintuigen waar genomen kan worden. We kunnen het maar niet begrijpen. Echter, oneindigheid is niet ergens ver weg. Wij zeggen “oneindig heelal,” en wanneer we dat zeggen, vatten we het misschien op als iets dat ver weg is, maar in werkelijkheid is er geen “daarbuiten en hierbinnen”. Wat niet hier is, is niet daar. Alles is hier, op dit moment in onze aanwezigheid. Er wordt gezegd: “Geestelijk verlangen is als een vis die in water zwemt en naar nattigheid verlangt.”
We hebben de keuze om in het Ene Punt te rusten of om niet in het Ene Punt te rusten. Dat betekent bewust te zijn in het nu of niet bewust te zijn; er aan voorbij te gaan of niet. Zelfs als we dit als een idee kunnen vatten, kunnen we nog onwetend zijn over de ervaring ervan. Dus men heeft de keuze om in het Ene Punt te zijn of niet en deze keuze moet op ieder moment door ons opnieuw gemaakt worden. Het is geen toestand die door deze keuze bereikt kan worden. Het is niet iets dat ontbreekt en dan verkregen kan worden. Het is een natuurlijke toestand die al bestaat, maar niet herkend wordt voor wat het is.
In de oude spirituele traditie, zegt men dat de vier aspecten van de geest zijn:
Het is zo dichtbij dat we het niet kunnen zien,
Het is zo diep dat we het niet kunnen doorgronden,
Het is zo fijn dat we het niet kunnen accepteren,
Het is zo eenvoudig dat we het niet kunnen geloven.
Dit zijn vier redenen waarom het zo moeilijk voor ons is om te zien wat geest is. Deze redenen zijn ook direct van toepassing op het Ene Punt. Het Ene Punt ervaren is de geest “kennen”. Natuurlijk, ontdekken we dat er niets te “weten” valt. We kunnen het niet zien, we kunnen het niet doorgronden, we kunnen het niet accepteren, en we kunnen het niet geloven. Het is te eigen. Het is onze natuur. Vanaf onze geboorte hebben we het ervaren. Toch komen we naar Aikido en denken we dat we nog veel werk te doen hebben om te leren in het Ene Punt te zijn. We moeten al die veronderstellingen waarmee we onze geest hebben volgepropt gewoon loslaten en teruggaan naar de basis. De basis betekent in het nu zijn.
Oké. Als je vragen of opmerkingen hebt, stel ze dan.
Student: Sensei, kunt u alstublieft commentaar geven op de verschillen tussen de twee denkrichtingen waar u het over had? Ik bedoel het verschil tussen de mentaliteit die iets wil bereiken, en dan de mentaliteit die, laten we zeggen, in Ene Punt huist.
De impuls die iets opmerkelijks wil bereiken en de impuls die de weg van het universum wil vrijmaken, zijn niet dezelfde. Evenmin is de bron van die twee impulsen dezelfde. Prestatie is een actie en ze is creatief. Dat klinkt mooi, maar de impuls om iets te bereiken is subtiel bezoedeld. Prestatie manifesteert zich altijd gekleurd door zelfbevredigende ambitie. Wanneer wij persoonlijk iets willen bereiken, maken wij een bepaalde veronderstelling over de aard van het mens-zijn, en die veronderstelling is dat er iets is dat wij moeten winnen, bereiken, verwerven om volwaardig te zijn.
Hier ligt de paradox. Voor een mens is er niets dat bereikt hoeft te worden. We hebben alles. En toch, in het begin, als we niet oefenen met een doel en oprechte hoop in ons hart, is er geen vordering. Oefenen met oprechte aandacht brengt ons dichter en dichter bij onze oorspronkelijke natuur. In het begin moet iedereen dit doel hebben om te kunnen oefenen, want zonder dit doel zullen we nooit trainen. Dit is echter hetzelfde als proberen iets proberen te pakken en het tegelijkertijd weg te duwen. Een doel hebben is datgene wat we al hebben ergens in de toekomst wegduwen, alleen om het later te verkrijgen. “Later” wordt nooit geleefd.
Student: Sensei, je zegt dat het Ene Punt, het punt in de onderbuik is, maar het is ook rusten in bewustzijn dus, ik denk dat ik het misschien te veel lokaliseer. Is het Ene Punt hier, [wijst naar onderbuik] waar het rusten in bewustzijn is, hoe verhouden ze zich tot elkaar?
Tohei Sensei zou zeggen dat het centrum van gewaar zijn hier is [wijst naar onderbuik], dat is waar we dit rusten in het Ene Punt ervaren. Het is het centrum van bewustzijn zelf. Dus, als ik zeg dat we een keuze moeten maken om gewaar te zijn of niet, betekent dat hetzelfde als een keuze maken om het Ene Punt te ervaren of niet. Alle andere keuzes die we maken zijn geconditioneerde reacties. Als je zegt dat deze keuze ook conditionering inhoudt, dan zou ik zeggen dat dat waar is, alleen wanneer de keuze afhankelijk is van het willen bereiken van iets.
“Rusten in bewustzijn” is rusten in deze toestand en het is geen denkende vorm van rusten. Zoals je al zo vaak hebt gehoord, is Aikido ervaringsgericht, als een gevoel, niet als denken. Uiteindelijk is het een weten zonder object van dat weten. Het is een object-loos bewustzijn. Het is gewoon rusten in het weten zelf. Dit gaat niet over het kennen van een specifiek ding. Het is rusten in een geestestoestand die oorspronkelijk is, van voor het begin, en die oneindig is. Dit is onze natuurlijke toestand. Het is niet iets dat moet worden uitgewerkt, verkregen, of bereikt.
Student: Dus, Sensei, kunt u zeggen wat het verschil is tussen wat de Japanners “hara,” noemen en het Ene Punt?
Ja, hara verwijst naar het hele abdominale gebied. Het Ene Punt is het centrum van het laagste deel van dat gebied, de onderbuik. Ik bedoel, dit is hoe we het zeggen, maar nogmaals, als we daar kijken, is er niets fysieks te vinden. Dit is een ervaring van het geestlichaam waar we naar verwijzen. Als je dat moeilijk te begrijpen vindt, komt dat misschien omdat je het moeilijk vindt om de geest en het lichaam als één te beschouwen.
Student: Ik zie in de Shokushu, dat er staat dat dit “een houding is waarin je je niet concentreert op de onderbuik.” Is dat juist?
Dit betekent gewoon dat je niet moet denken, “Eén punt, één punt, één punt,” zoals nu. Tohei Sensei zei graag, “Dasupanashi,” wat in feite betekent dat we het water niet hoeven uit te zetten, maar dat we het gewoon kunnen “laten lopen.” Als we de kraan opendraaien, hoeven we hem niet vast te houden. We zetten hem gewoon aan en hij blijft lopen tot we hem uitzetten.
We willen vermijden onszelf te zien als het onderwerp en dit Ene Punt als het object. Dat is waar het gevaarlijk wordt. Wanneer we denken dat we ons moeten “concentreren op het Ene Punt”, verwijst die manier van zien naar twee dingen, “een zelf, dat het concentreren doet” en het “Ene Punt”, een subject en een object. Het is heel moeilijk om het denken in deze subject/object manier te vermijden. Met oefening wordt het Ene Punt niet gezien als een object van ons bewustzijn, maar wordt het ervaren als het eigenlijke centrum van ons bewustzijn. Dit is een heel andere manier om het leven te ervaren. Het Ene Punt is niet het object van onze aandacht. Het is het eigenlijke centrum van onze aandacht. Bovendien, kan het ook niet als subject of object ervaren worden maar wat is het dan wel?
Dit is gemakkelijk verkeerd te begrijpen, wanneer we nog gewend zijn alles te zien vanuit het perspectief van verifieerbare subjecten en objecten. Zoals gezegd, leerlingen maken vaak kenbaar hoe frustrerend het voor hen is, en het is altijd frustrerend voor hen omdat ze van het Ene Punt een object hebben gemaakt, met zichzelf als subject, en dit maakt het erg moeilijk om het volledig en vrij te ervaren zonder de behoefte te voelen om het te verkrijgen, en het dan te houden, om eraan vast te houden.
Het Ene Punt in de onderbuik is al onze oorspronkelijke toestand waarmee we geboren zijn. Laten we het op die manier eren.
Dank u wel. We zullen stoppen.